☛ Πίσω από το παλαιότερο ζαχαροπλαστείο στην Κωνσταντινούπολη το «Baylan» κρύβεται ένας Έλληνας, ήταν ο Ηπειρώτης Φίλιππος Λένας που μετανάστευσε το 1919 από την Ήπειρο στην Πόλη . Λίγα χρόνια αργότερα το 1923, άνοιξε το πρώτο ζαχαροπλαστείο με το όνομα (L'Orient) με τον ξάδερφό του Γιώργο Κυρίτση σε έναν από τους παράδρομους του Μπέγιογλου(Πέρα). Σε σύντομο χρονικό διάστημα, άρχισε να ανταγωνίζεται τα πιο φημισμένα καφέ της εποχής (Markiz, Lebon, Moskova) , ήταν τότε που κατάρρευσε η Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη θέση της πήρε η νέα Τουρκική Δημοκρατία. Οι δουλειές πήγαν καλά και το 1925 άνοιξε δεύτερο κατάστημα στο Καράκιοϊ , ενώ ακολουθήσε ένα τρίτο στο Kadıköy το 1961 στην ασιατική πλευρά της πόλης. Αυτό είναι το μόνο που έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα, ενώ τα άλλα έκλεισαν για τον έναν ή τον άλλο λόγο. Το «Baylan Pastanesi» όλα αυτά τα χρόνια ενθουσιάζει τους πελάτες του , με το αμαρτωλό παγωτό του, τα εξαιρετικά γλυκά του και το θρυλικό κέικ σοκολάτας με τρούφα του Baylan να αποτελεί ένα από τα πιο ευγενή παραδείγματα της αυστριακής ζαχαροπλαστικής παράδοσης. Βέβαια το δημοφιλέστερο όλων υπήρξε το kup griye, που παρέμεινε μέχρι σήμερα σήμα κατατεθέν του ζαχαροπλαστείου. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 ο Χάρις Λένας, ο μεγαλύτερος γιος του ιδιοκτήτη , αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη ζαχαροπλαστική και τη σοκολατοποιΐα στην Αυστρία και την Ελβετία, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη . Παρατηρώντας το ενδιαφέρον του κόσμου για την καραμέλα ο Χάρις δημιούργησε ένα επιδόρπιο παγωτού που το ονόμασε «kup griye» και αποτελούνταν από παγωτό βανίλιας και καραμέλας που σερβίρετε με σαντιγί , μέλι, αμύγδαλα και σάλτσα καραμέλας, όλα γαρνιρισμένα μ’ ένα μπισκότο σαβαγιάρ . Η ονομασία kup griye ήταν εμπνευσμένη από τη γαλλική λέξη «grillée» (που σημαίνει ψημένα) επειδή χρησιμοποιούσε ψημένα αμύγδαλα. Αυτό το επιδόρπιο πέρασε στη διεθνή βιβλιογραφία ζαχαροπλαστικής και επιδορπίων ως « Coupe Baylan». Παρόλο που δεν είναι πια μαζί μας η οικογένεια Λένα, πιστέψτε με αγαπητοί αναγνώστες το «Baylan Pastanesi» στο Kadıköy είναι γεμάτο από τις αναμνήσεις και την υψηλή τέχνη των εξαίρετων ζαχαροπλαστών της οικογένειας Λένα που χρονολογούνται έναν αιώνα πριν!!!
 |
Αυτό είναι το ονομαστό γλυκό «kup griye» που έφτιαχνε ο Ηπειρώτης ζαχαροπλάστης Φίλιππος Λένας |
